Pyschiatrie, religie en spiritualiteit

Ooit werden patiënten met psychische problemen ‘behandeld’ door priesters en predikanten. In Europa is die situatie al heel lang voorbij. Pyschiaters hebben de plaats van geestelijken ingenomen, terwijl religieuze voorgangers zich tot hun terrein beperken. Maar er is ook een grensgebied. Wanneer zou je als psychiater hulp van een priester moeten inroepen? En andersom, wanneer belt de predikant de hulpverlener? Deze vragen kwamen aan de orde op een debatavond in Utrecht, georganiseerd ter gelegenheid van het de verschijning van het ‘Handboek Psychiatrie, religie en spiritualiteit’.

Op de avond ging de rooms-katholieke priester Antoine Bodar in debat met twee psychiaters. Het eerste debat ging over vragen als: wat moet een psychiater met religie? Wanneer gaat pastoraat over in hulpverlening? Het Friesch Dagblad schrijft in een verslag: ‘Volgens Antoine Bodar moet je in het pastoraat iemand doorverwijzen naar de psychiater als hij of zij ‘in de war’ is.’ De psychiater Van der Gaag wil dit ‘ruimer’ zien’: ‘Bij depressie is iemand niet in de war, maar serieuze psychiatrische behandeling is wel broodnodig. Of dacht Bodar depressie te kunnen genezen?’

Het tweede debat ging over het kwaad in mensen, de wereld en de kerk. Het Nederlands Dagblad schrijft: ‘Psychiater en dichter Antoine de Kom vertelt dat hij de begrippen ‘kwaad’ en ‘zonde’ maar abstract vindt. Bodar spreekt dat niet tegen. ‘Vroeger gingen mensen gebukt onder zonde, nu is het een foutje en gaan we door. We zijn van het ene uiterste naar het andere uiterste gegaan. Ik zou willen dat er wat meer over deugden en ondeugden wordt nagedacht, daar worden we betere mensen van.’ Een andere vraag die aan Bodar gesteld werd: ‘Houdt God bij het laatste oordeel rekening met een verminderde toerekeningsvatbaarheid?’

Naar aanleiding van Handboek Psychiatrie, religie en spiritualiteit. P.J. Verhagen & H.J.G.M. van Megen. (red.) (Uitgeverij De Tijdstroom, 2012)

Lees het verslag ‘Leesstof voor psychiaters over religie’ in het Friesch Dagblad (29 maart 2012)
Lees het verslag ‘Een psychiater moet wat van religie weten’ in het Nederlands Dagblad (30 maart 2012)