22 september 2023 / 

Jezuïet staat klaar om materiaal van planetoïde te onderzoeken

Als alles goed gaat landt er zondag 24 september een capsule met materiaal van de planetoïde Bennu op aarde. Broeder Robert J. Macke, lid van de Jezuïetenorde, zal als een van de eersten het materiaal onderzoeken.

De capsule is het sluitstuk van de OSIRIS-REx missie, die in 2016 is gelanceerd door de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA. Ruim twee jaar later kwam de sonde in een baan om de asteroïde Bennu, en weer twee jaar later landde OSIRIS-REx om een grondmonster op te scheppen. De NASA verwacht dat dit tussen de 400 tot 1000 gram aan materiaal heeft opgeleverd. Inmiddels is de sonde weer naar de aarde teruggekeerd, en zondag moet het deel met het bodemmonster landen in de woestijn rond Utah.

Regels

Na de landing zal broeder Robert Macke vanaf zijn werkplek op het Castel Gandolfo, het Vaticaans observatorium, naar de VS reizen om met zijn bijzondere kennis het monster te onderzoeken. Macke is astrofysicus, en tevens curator van de grote meteorietencollectie van het Vaticaan. In die hoedanigheid heeft hij veel ervaring opgedaan in het meten van de ‘porositeit’ van meteorieten. Het gesteente van Bennu bestaat vermoedelijk uit zeer poreus materiaal.

Het meten van de porositeit is een vak apart, maar dat is niet de enige reden waarom Macke is ingeschakeld. De regels rond het onderzoeken van het materiaal zijn zeer strikt, om vervuiling met elementen van de aarde te voorkomen. Zo heeft de NASA een lijst van ongeveer 15 materialen vastgesteld die toegestaan zijn in instrumenten. Commercieel verkrijgbare apparatuur is daarom niet geschikt. Macke heeft zelf een porositeitsmeter gebouwd die wel aan de eisen voldoet.

Rockband

In een gesprek met nieuwssite Mashable vertelt Macke hoe hij tijdens zijn studie en werk aan MIT en Washington University een roeping ervoer om zich aan te sluiten bij een religieuze orde. Dat werden de Jezuïeten. Maar eenmaal op zijn plek in deze orde, kreeg hij het verzoek van de directeur van het Vaticaans observatorium om daar te komen werken aan de collectie van ongeveer 1200 meteorieten. Het leidde tot een proefschrift, en Macke werd expert op het terrein van porositeitsmetingen.

Macke vindt het niet raar om als Jezuïet werkzaam te zijn in dit soort onderzoek. Een conflict tussen wetenschap en geloof is er volgens hem niet. Hij stelt dat Genesis ‘geen receptenboek voor de schepping’ is, maar een verhaal dat fundamentele waarheden illustreert. Zijn onderzoek aan het materiaal van Bennu moet licht werpen op de oorsprong van asteroïden. Macke stelt dat geloof en wetenschap twee nauw verbonden onderdelen van zijn leven zijn ‘Ik denk niet dat ik een compleet persoon zou zijn als ik maar één van beide deed’, vertelt hij.

Macke is overigens niet het enige bijzondere lid van het OSIRIS-REx team. Bij het uitzoeken van de landingsplaats op Bennu is gebruik gemaakt van technieken om een 3D kaart van het oppervlak van de asteroïde te maken, die zijn ontwikkeld door Brian May – gitarist van de rockband Queen maar ook astrofysicus.

Bronnen: Mashable en BBC news.
Beeld: NASA