8 februari 2012 /
Interview Wubbo Ockels Deel 3
‘Ik zou het verfrissend vinden als een groot gedeelte van onze wetenschap op zijn kop gaat, en ik verwacht dat dat in de komende decennia ook gebeurt’ aldus Wubbo Ockels. Interview met Wubbo Ockels, hoogleraar duurzame technologie aan de Technische Universiteit Delft. Een gesprek over levensbeschouwing en wetenschap. Interview door Martine van Veelen, coördinator geloof en wetenschap ForumC.
God is voor mij de natuur. Er is geen antwoord op de vraag waarom we hier op aarde zijn. Er is blijkbaar een realiteit, daar zitten we in en die is enorm fascinerend. Dat is het zijn. Daar kun je natuurlijk op verschillende manieren tegenaan kijken. De een is gelovig en de ander is niet gelovig. De een zegt: ‘Waarom?’, en een ander zegt dat het belachelijk is om die vraag te stellen. De vraag: waarom leven wij?, brengt mij geen stap verder. Ik kan wel zeggen: ‘Ik ben gefascineerd door het leven.’ Vragen als: hoe wil ik leven?, hoe kom ik aan een existentiële reden voor mijn bestaan?, zijn andere vragen.
Mijn missie voor duurzaamheid is voor mij absoluut existentieel. Het behoud van de mensheid is voor mij absoluut existentieel. Maar ja, dat zegt niets over de vraag: waarom is er een mensheid? Ik denk dat wij het volledig bij het verkeerde eind hebben in onze verklaring voor het ontstaan van het heelal en het leven. Ik vind dat we daarin onze wetenschappelijke bescheidenheid moeten bewaren. Als je kijkt naar het verleden dan hebben we allerlei inzichten en theorieën moeten aanpassen, soms heel drastisch.
We hebben natuurlijk nog maar heel kort, sinds ongeveer 1600, het idee dat wij als mens bij machte zijn de wereld te begrijpen. Daar zijn wetenschappers zover in gegaan dat we nu in Het grote ontwerp van Stephen Hawking kunnen lezen hoe het allemaal is ontworpen. En zelfs waarom. Maar dat vind ik arrogant. Daar geloof ik niets van. Ik denk dat wij de werkelijkheid zien met heel beperkte ogen, met een heel beperkt waarnemingsvermogen, en met een beperkte interpretatie. We hebben instrumenten gebouwd die ons extra waarnemingen geven, zoals telescopen en microscopen. Maar ook die instrumenten hebben we zelf bedacht. Met andere woorden: we hebben een menselijke kijk op alles om ons heen, op het universum. Onze blik is beperkt. Zeker als je kijkt naar het verschil dat ik zelf heb ervaren tussen het op de aarde zijn en het buiten de aarde zijn. Iedereen die wetenschap bedrijft is op de aarde. Maar als je buiten de aarde bent en dan het verschil ziet, dan weet je met welke beperking mensen op aarde wetenschap bedrijven. Die beperkte blik beïnvloedt hun hele wereldbeeld, dat kan niet anders. Ik zou het verfrissend vinden als een groot gedeelte van onze wetenschap op zijn kop gaat, en ik verwacht dat dat in de komende decennia ook gebeurt.
Beluister ook
