Galilei en de kerk

De veroordeling van Galilei door de kerkelijke inquisitie in 1633 geldt als een van de meest dramatische gebeurtenissen in de geschiedenis van de natuurwetenschappen. De gebeurtenis heeft in de loop der tijd bijna mythische proporties gekregen. De veroordeling werd daarbij tot symbool van de eeuwenlange confrontatie tussen de vooruitstrevende krachten van de natuurwetenschap aan de ene kant en het conservatisme van het dogmatisch, bovennatuurlijk geloof aan de andere.

In de laatste decennia hebben wetenschapshistorici echter een meer genuanceerde visie op de historische relatie tussen wetenschap en geloof ontwikkeld dan deze ‘conflictthese’. Zo hebben religieuze overtuigingen in veel gevallen juist bijgedragen aan de wetenschappelijke ‘vooruitgang’. Ook blijken zowel botsingen als kruisbestuivingen in belangrijke mate te zijn bepaald door min of meer toevallige tijd- en plaatsgebonden factoren, die noch met wetenschap, noch met religie een directe relatie onderhielden. Dit laatste geldt ook voor het geval Galilei.

In dit artikel bespreekt prof. Frans van Lunteren in detail het verloop en de achtergronden van het conflict tussen Galilei en de kerk. Daarna gaat hij kort in op uiteenlopende visies op de diepere oorzaken van de Galilei-affaire. In de slotbeschouwing komt hij terug op de relatie tussen geloof en wetenschap vanuit een breder perspectief.

Download: Frans_van_Lunteren_Galilei_en_de_Kerk (pdf)